La aŭdienco
Afonso Camboim
(duonfikcia rakonteto
pri la procezo kiu kulminas kun la renkontiĝo de reprezentanto de Brazila
Esperanto-Ligo - BEL kun la ministro de Edukado de Brazilo)
Post tre longdaŭra laboro de "advocacy" (plurstrategia defendo kaj entagordigo) favore al
Esperanto ĉe la brazila registaro, fare de
soleca direktoro de instituciaj rilatoj; t. e., post formuligo, serĉado de apogantaj subskribintoj,
sendo, resendo kaj akompanado de malferma letero al la prezidentino de la Respubliko;
post, centoj da telefonalvokoj (al politikistoj
kaj siaj asesoroj), dekoj da vizitoj kaj personaj interparoloj kun subrangaj
funkciuloj kaj kun siaj estroj; post kelkaj informaj raportoj al la
esperantistaro kaj, paralele, al la gazeraro; post tio kaj la plio; jen,
preskaŭ mirakle, la demokratia ministro akceptis oficiale ricevi en sia
kabineto la BEL-reprezentanton, enkadre de avangarda programo pri dialogo de la
registaro kun la sociaj organizoj, precipe kun tiuj kiuj zorgas pri "elnovigaj
solvoj".
Faritaj la komplimentoj, la ministro deklaris sin surpriziĝintan
pro la analizpeto de la temo, sendita de la Prezidentejo de la Respubliko, kaj
konfesis, ke certe iuj el la subskriboj sur la letero influis pri ĝi. Li iris
rekte al la temo:
- En via letero, vi citas du rezoluciojn de Unesko favore al
Esperanto, tamen vi scias ke pluraj el ili eldoniĝas nur kiel formalaĵoj, kaj
tion pruvas la fakto ke neniu lando, post dekjaroj, adoptis Esperanton,
ekzemple. Tio estus troe avangardema por nia lando... La cititaj "ekonomieco"
kaj "justeco" pro la adopto de tia internacia lingvo certe okazus...
tamen, nur post grandaj investoj kaj post plena revolucio ĉirkaŭ la instruado
de lingvoj (kaj ne nur en Brazilo, kompreneble). Sed vi defendas (prudente) nur
la "komencon de procezo"... (komenci implicas fini, ĉu?). Vi
perceptu, ke mi legis atente vian proponon, ha, ha, ha. Neniu (escepte de tiuj
kiuj gajnas pere de fremdaj lingvoj)
estus kontraŭaj al lingvo kiu povus funkcii en la tuta mondo (kaj vi garantias,
ke Esperanto funkcias - ni kontrolus tiun teknikan aspekton pli bone).
- Preskaŭ kvindek mil verkojn de pli ol cent landoj, diris la
BEL-ano, oni povas legi en Esperanto (vi povas legi Castro Alves kaj Maŝado de
Assis, ekzemple, en Esperanto), kaj en niaj mondaj kongresoj, kiel en la Centa,
kiu ĵus okazis en Lille (Francio), miloj da homoj el dekoj da landoj
komunikiĝas nur per Esperanto...
- Bone, ni iru al la praktikaj aspektoj (mi tuj havos kunvenon):
vi petas al la registaro, por komenci, la naskigon de fakgrupo por asesori ĉi
tiun Ministerion (tio antaŭsupozas, ke nia registaro akceptu ĝenerale vian
proponon: ke ni "kunrespondeciĝu pri Esperanto, kiel homa havaĵo" -
vi diris). Nu, ĉu fakte ekzistas tiuj "kvin" ŝtatfunkciuloj, kiuj
estas fakuloj pri Esperanto, kaj povus esti alvokitaj por integri tiun
laborgrupon? Kaj ĉu fakte estas dise en nia lando universitatoj kun minimumaj
kondiĉoj por komenci projekton en tiu kampo?
- Jes, ĉi tie estas la listo kun la datumoj pri tiuj ŝtatfunkciuloj,
kiuj loĝas kaj laboras en diversaj registarorganoj en Braziljo, kaj kiuj jam
akceptis tiun estontan translokiĝon. Kaj jen la listo de kelkaj universitatoj,
en kiuj jam delonge okazas (duonformale) plurnivelaj kursoj... la universitatoj
de Braziljo kaj tiu de Cearao, ekzemple. La ideo estas, ke tiu laborgrupo
planu, kunordigu kaj apogu projektojn en belletraj departementoj, ĉu por
instruado al studentoj, ĉu por formado de estontaj instruistoj de Esperanto (inkluzive
el inter nuntempaj instruistoj de fremdaj lingvoj). Certe la procezo estos iom
longdaŭra, sed, per la minimuma bazo jam ekzistanta (inkluzive la leĝa, ĉar jam
estas en nia lando almenaŭ 22 leĝoj apogantaj la instruadon de Esperanto - kaj
estas ankaŭ leĝprojekto de la senatano Cristovam Buarque por enmeti ĝin en la
LDB)... per tiu bazo, finfine, ni antaŭeniros.
- La formigo de tiu grupo ne estus problemo... Ni iru al
la definitiva punkto: vi parolas pri "internacia" lingvo... Brazilo
(kaj, mi opinias, neniu alia lando) je nenia hipotezo povas komenci projekton
tian sole, izolite. En via letero vi petas, ke Brazilo invitu siajn partnerojn
al tiu projekto. Kaj viaj partneroj, kie ili estas? Ĉu neniu organizo
"internacia" zorgas pri tiu afero? Ĉu ne estas aliaj organizoj, kiel
via BEL, en la aliaj landoj? Vi indikis, iel, ke aliaj esperantistoj peticius
al siaj registaroj. Ni necesas scii kie tio okazas (aŭ okazos - kaj kiam)? Ĉu
vi komprenas? Ni ne povas eniri en aventuron...
- Ni havas internacian organizon (UEA, ligita al Unesko), kaj
ni jam petis, ke ĝi kunordigu similan procezon, almenaŭ en kelkaj el siaj 70
naciaj institucioj (la landaj asocioj, kiel BEL)...
- Sed kiu estis la respondo? Kaj kiuj asocioj decidis tion fari?
- Bone, mi ankoraŭ ne scias...
- Mi konsilas al vi urĝe scii tion, kaj tuj poste vi reserĉu
nin. Ĉu bone?
[ - Pardonu, ministro, la reprezentanto de la alia institucio
jam delonge atendas, ĉu li eniru?]